در زمان عباسیان در قم قیام‌هایی علیه حاکمان وقت از جمله مأمون و معتصم شکل گرفت. شاهان صفوی به قم نگاه ویژه‌ای داشتند.
قبرستان شیخان، قبرستانی است کهن، که مدفن بزرگان دینی و عالمان و اساتید مهمی از جمله زکریا بن آدم، زکریا بن ادریس که از یاران و راویان امام صادق (ع) محسوب می‌شوند.
منطقه کهک با ۳۳ هکتار زیستگاه جانورانی چون گربه پالاس، پلنگ، کل و بز، قوچ و میش، گراز، گرگ، انوع خزندگان، و جوندگان است. این منطقه از جمله مکان‌های پرنده سینه سرخ ایرانی به شمار می‌رود.
سد کبار ۲۶ متر ارتفاع و ۵۵ متر طول دارد و دارای یک برج آبگیر است. اطراف و حاشیه سد کبار تفرجگاهی دلنشین و باصفا است که می‌توان همراه خانواده و دوستان آخر هفته شاد و مفرحی را در کنار آن تجربه کرد.
↑ «بیانات در اجتماع بزرگ مردم قم»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای. ↑ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۳۳۵. ↑ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۳۳۵. ↑ ملایی‌پور، آذرخش انقلاب، ۱۳۸۳ش، ص۲۴-۳۸. ↑ ملایی‌پور، آذرخش انقلاب، ۱۳۸۳ش، ص۴۳. ↑ آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۶۸ ↑ مجموعه مقالات، ج۲، ص۲۵۴. ↑ مجموعه مقالات، ج۲، ص۲۵۴. ↑ مجموعه مقالات، ج۲، ص۲۵۳. ↑ کاشانی، تاریخ حوزه علمیه قم از تأسیس تا سده چهارم. ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۶، ص۲۲. ↑ دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۸۹ش، ج۲۱، ص۴۰۷. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۶. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۰۷. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۴. ↑ صدوق، علل الشرایع، منشورات المكتبة الحيدرية ومطبعتها في النجف، ج۲، ص۵۷۲. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۲. ↑ دهخدا، ج۱۲، ص۱۸۷۵۰. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۱-۲۲. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۳. ↑ ابی‌الفدا، تقویم البلدان، ۱۸۴۰م، ص۴۱۰؛ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵مج۴، ص۳۹۷؛ سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ????? ?????? ج۱۰، ص۴۸۵. ↑ ابی‌الفدا، معجم البلدان، ج۴، ص۳۷۹. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۲. ↑ ابن فقیه، البلدان، ۱۴۱۶ق، ص۵۳۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۷. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۲-۲۵. ↑ حدود العالم، ۱۴۲۳ق، ص۱۵۲. ↑ اصطخری، مسالک الممالک، ۲۰۰۴م، ص۲۰۱. ↑ قزوینی، النقض، ص۱۹۴-۱۹۸. ↑ مستوفی، نزهة القلوب، ۱۳۸۱، ص۱۱۰. ↑ ص۱۳۶- به بعد ↑ ج۳ ص۶۰-۸۰ ↑ سفرنامه قم، ص۹.
باشگاه بدنسازی بانوان در معرفی ۱۵ باشگاه بدنسازی بانوان در تهران
ابودلف مسعربن مهلهل خزرجی، سفرنامه ابی‌دلف در ایران، تصحیح: ولادیمیرمینورسکی، ترجمه: سید ابوالفضل طباطبایی، تهران، زوار، ۱۳۵۴.
قیام علیه معتصم؛ در اوایل خلافت معتصم مردم قم دست به شورش ??? ?? ????? زده و حاکم شهر را بیرون کردند. معتصم لشکری روانه قم کرد. لشکر او خساراتی به این شهر وارد کرد.[۴۱]
سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، تحقیق: عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیه، ۱۹۶۲م/۱۳۸۲ق.
در قم بناها و مکان‌های مذهبی و تاریخی بسیاری مانند مسجد امام حسن عسکری، مسجد جمکران، مدارس علمیه قدیمی از جمله مدرسه سِتّیه، بقعه امزادگان و قبرستان‌های تاریخی وجود دارد.
یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر در اطراف قم تنگه قاهان است. این تنگه ????? باریک و صخره‌ای در روستای قاهان قرار دارد و رفتن به آن آغاز سفری ماجراجویانه و هیجان‌انگیز است. قاهان تنگه‌ای رازآلود است که ???? ????? ?????? عرض آن یک تا دو متر است و نور خورشید به آسانی به درون آن راه پیدا نمی‌کند.
ملایی‌پور، آذرخش انقلاب؛ ویژه‌نامه قیام ۱۹ دی، قم، مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، ۱۳۸۳ش، ص۴۳
کاوسی، عمار، معماری امامزادگان قم در قرن هشتم، قم، زائر، ۱۳۸۴ش.
قدمت اولیه کاروانسرای ??? ?? ????? دیرگچین به عصر ساسانی می‌رسد که در دوره صفوی تغییراتی در آن صورت گرفته است. این کاروان‌سرا، ۱۲ هزار متر مربع وسعت دارد که بنای کاروان‌سرا با هشت هزار متر مربع را در برگرفته است و شامل ۴۳ حجره، ایوان شاه‌نشین، حیاط خلوت و هشت شترخانه، منظر شاهى، دو مغازه براى نگهدارى كالا، حمام و مسجد است.